Մարկանց համար տերբեր բաներ են ուրախությունը մեկի համար դա երջանկությունը փողերնա,իսկ մյուսի համար սերը ։ Իմ կարծիքով երջանկյությունը դա՝ ընտանիքն է,սերը և ընկերներ ինձ համար։Փողը մեծ դերա խաղում մարդկանց երջանկության համար ավելի լավ է լինել հարուստ քան աղքատ ոչմեկ չի կարող հրաժարվել փողերից,բայց կան մարդիկ,որ ոչ թե կսիրեն քեզ այլ քո փողերին։Քո ուրախ և տխուր դժվար պահերին քեզ միայն կարող է օգնել ընտանիքը կամ ընկերները։Միայն նրանք է կարող քո կողքը լինեն եթե ընտրեք ճիշտ մարդկանց և ներքևից իրենց չնայել թեկուզ գոնե երկու հոգի լինի կարևորը լինի։Քո երջանիկ օրերը քո ժամերը,րոպեները անցնում եմ մետերիմ մարդկանց հետ իրանց շներհիվա,որ իրար հետ հետաքրքիրա ծիծաղում եք և այլն։Կարճ ասաց իմ կարծիքով մարդկանց երջանկության համար պետք է՝ընտանիքը,սերը և ընկերները
Աստվածաբան, փիլիսոփա, եկեղեցական գործիչ, րաբունապետ Գրիգոր Տաթևացին Տաթևի փիլիսոփայական դպրոցի առաջավոր թևի նշանավոր ներկայացուցիչներից է, միջնադարի հայ աստվածաբանական մտքի խոշոր դեմքերից: Գրիգոր Տաթևացուն ժամանակակիցները մեծարել են Եռամեծ վարդապետ, Երկրորդ Լուսավորիչ հայոց և աստվածաբան, Սյուն և ախոյան Հայ եկեղեցու, Վարժապետ ամենայն հայոց և այլ պատվանուններով:
Գրիգոր Տաթևացին (աշխարհական անունը՝ Խութլուշահ) սովորել է Տաթևի վանքում, աշակերտել մեծ աստվածաբան և իմաստասեր Հովհան Որոտնեցուն, որի մահից հետո գլխավորել է Տաթևի և Ապրակունիսի բարձրագույն դպրոցները, վարել փիլիսոփայության, աստվածաբանության, քերականության, երաժշտության տեսության և այլ դասընթացներ: Դասախոսել է Մեծոփավանքի և Սաղմոսավանքի դպրոցներում: Միաժամանակ զբաղվել է ազգային-եկեղեցական հարցերով, պայքարել կաթոլիկ քարոզիչների՝ ունիթորների (միարարներ) դեմ՝ պաշտպանելով Հայ եկեղեցու ինքնուրույնությունը:
Տաթևացին 1390 թ-ին հաստատվել է Տաթևում, իր շուրջը համախմբել Սյունիքից ու Հայաստանի տարբեր վայրերից այստեղ ուսանելու եկած բազմաթիվ աշակերտների և շարունակել իր գիտամանկավարժական գործունեությունը: Նրա րաբունապետության օրոք Տաթևի դպրոցը, որը վերածվել էր համալսարանի, հասել է իր ծաղկման գագաթնակետին՝ դառնալով գիտության, մշակույթի, արվեստի, հոգևոր կյանքի կենտրոն: Տաթևացու 300-ից ավելի աշակերտները նշանակալի դեր են խաղացել հայ հոգևոր-եկեղեցական, գիտական, մշակութային և հասարակական կյանքում: Իր մանկավարժական հայացքները Տաթևացին ներկայացրել է «Սահմանադրություն դաստիարակության» աշխատության մեջ, որը բացառիկ երևույթ էր միջնադարի հայ մանկավարժական գրականության մեջ:
Քիմիական բանա O₃ Խտություն 8,0E−26 կիլոգրամ[1] գ/մոլ Եռման ջերմաստիճան −169 ± 1 ℉[2] °C Գոլորշու ճնշում 1 ± 1 Մթնոլորտ[2]
Օզոնային շերտը վերնոլորտում, մթնոլորտի 20–30 կմ 22-25 կմ սահմաններում բարձրություններում շերտ է, որտեղ գտնվում է ամբողջ մթնոլորտային օզոնի մոտ 90%-ը: Երկրի բևեռներում օզոնային շերտի ներքին սահմանն իջնում է մինչև 7–8 կմ, հասարակածում բարձրանում է մինչև 17–18 կմ:
Օզոնը հայտնաբերել է հոլանդացի ֆիզիկոս Մ. վան Մարումը 1785 թվին օդի միջով էլեկտրական կայծեր անցկացնելիս: 1840 թ-ին գերմանացի քիմիկոս Կ. Շյոնբեյնն ուսումնասիրել է այդ գազի հատկությունները և անվանել «օզոն», որը հունարենից թարգմանաբար նշանակում է հոտավետ:
Օզնոնը թթվածնի երեք ատոմներից բաղկացած եռատոմ մոլեկուլ է։Հեղուկ օղոնը մուգ մանուշակագույն է։Նրա շերտի հաստությունը 2-3 մմ, է։Սեպտեմբերի 16-ին օզոնային շերտի պահպանության միջազգային օրն է։Օզոնի ներկ է ցածր խտությամբ մթնելորտի բոլոր շերտերում։Երկրի մակևույթի օզոնը օդի աղտոտիչ է և վնասում է կենդանիների օդը ուրիշ ձև ասած շնչառական համակարգը։Օդոնի հետը շատ սուր է,հոտը զգացվում է նույնիսկ 1:100 000 նոսրացնելու դեպքում։
Նկարում դուք կարող եք տեսնել ողնուղեղը։Ողնուղեղը բաղկացած է սպիտակ և գորշ նյութերից:
Ողնուղեղը տեղավորված է ողնաշարի խողովակում,ունի առջևից հետ տափակած քուղի տեսք, երկարությունը մինչև 45 սմ է, զանգվածը մինչև 30 գ: Ողնուղեղի վերին սահմանը ծոծրակային մեծ անցքն է, իսկ ստորինը՝ գոտկային 2-րդ ողի մակարդակը: Ողնուղեղը բաղկացած է 31–33 հատվածներից՝ պարանոցային՝ 8, կրծքային՝ 12, գոտկային՝ 5, սրբանային՝ 5, պոչուկային՝ 1–3: Ողնուղեղից դուրս են գալիս 31 ձույգ խառը նյարդեր: Ողնուղեղի յուրաքանչյուր հատվածը համապատասխանում է ողնուղեղային նյարդերի համապատասխան զույգին և ապահովում է մարմնի որոշակի մասի զգացող, շարժիչ և վեգետատիվ նյարդավորումը:
Ողնուղեղի կենտրոնով անցնում է հեղուկով լի ողնուղեղային խողովակը: Ողնուղեղն առջևի ու հետին երկայնաձիգ ակոսներով բաժանվում է 2 համաչափ կեսերի, որոնցից յուրաքանչյուրն իր հերթին ունի 2-ական թույլ արտահայտված երկայնակի ակոսներ: Այստեղից դուրս են գալիս ողնուղեղային նյարդարմատները. դրանցից հետինները՝ զգացող են, առջևինները՝ շարժիչ:
Ողնուղեղի գործառույթները
Ողնուղեղին հատուկ են ռեֆլեքսային և հաղորդիչ գործառույթները: Ողնուղեղի յուրաքանչյուր հատվածի պարզագույն ռեֆլեքսն իրականանում է 2 նեյրոնների (զգացող և շարժիչ) շնորհիվ:Ողնուղեղի ռեֆլեքսային գործառույթը կարելի է բաժանել 2 խմբի՝ մարմնական և ընդերային:
Մարմնական ռեֆլեքսներից են մկանների ձգվելու ու ջլային ռեֆլեքսները: Մարդու այս ռեֆլեքսները լավ արտահայտվում են ուղղահայաց կեցվածքի դեպքում: Ջլային ընկալիչները գտնվում են ջլերում: Եթե մուրճիկով հարվածենք ազդրի քառագլուխ մկանի ջլին, ապա մկանը կկծկվի, և կառաջանա ծնկային ռեֆլեքս: Ջլային ռեֆլեքսները կարող են արտահայտվել նաև ծալող մկաններում: Եթե մուրճիկով հարվածենք բազկի երկգլխանի մկանի ջլին, ապա մկանի կծկման հետևանքով ձեռքը կծալվի (արմնկային ռեֆլեքս): Ողնուղեղի մարմնական ռեֆլեքսներից են ծալումը և տարածումը, քորելու, քայլելու, վազքի ռեֆլեքսները: Ընդերային ռեֆլեքսներն իրականանում են ողնուղեղի գորշ նյութի կողմնային եղջյուրներում տեղավորված վեգետատիվ նյարդային համակարգի նեյրոններով: Հաղորդող գործառույթն իրականացնում են վերելք և վայրէջք ուղիները: Ողնուղեղը մասնակցում է շարժողական և մարմնական ռեֆլեքսներին: Ողնուղեղի հատումը կամ վնասումն առաջացնում է ողնուղեղային շոկ, որն արտահայտվում է դրդողականության խիստ ընկճումով և ողնուղեղի վնասվածքից ներքև գտնվող բոլոր ռեֆլեքսային կենտրոնների լուծանքով: Ողնուղեղային շոկի պատճառը գլխուղեղի այն բաժինների անջատումն է, որոնք ողնուղեղի վրա թողնում են ակտիվացնող ազդեցություն:
Ռեֆլեքսն օրգանիզմի պատասխան ռեակցիան է միջավայրից ստացվող գրգիռներին, որն իրականանում է նյարդային համակարգի մասնակցությամբ:Ռեֆլեքսի կառուցվածքային հիմքը ռեֆլեքսային աղեղն է։ Դա այն ուղին է, որով հաղորդվում են նյարդային գրգիռները ռեֆլեքսի իրականացման ժամանակ։ Նյարդային համակարգի գործունեությունն իրականացվում է ռեֆլեքսների միջոցով:
Ռեֆլեքսն իրականանում է ռեֆլեքսային աղեղի միջոցով, որի կազմի մեջ մտնում են հետևյալ օղակները՝
Արտաքին կամ ներքին ազդակներն ընդունող ընկալիչներ,
Զգայական նեյրոն, որը գրգիռը հաղորդում է հաջորդ օղակին
Միջանկյալ նեյրոններ, որոնք առաջացնում են նյարդային կենտրոն և վերլուծում ստացված ազդակները,
Շարժողական նեյրոն, որն ապահովում է նյարդային պատասխան ազդակների հաղորդումը ծայրամասային օրգաններին ու հյուսվածքներին,
Գործարկող օրգան (մկան, գեղձ), որն իրականացնում է համապատասխան ռեֆլեքսի գործունեությունը։
Ռեֆլեքսները լինում են բարդ և պարզ: Պարզ ռեֆլեքսի դեպքում ռեֆլեքսային աղեղը կազմված է երկու նեյրոնից զգայական և շարժական, իսկ բարդի ժամանակ այն բազմանեյրոն է զգայական, ներդիր, շարժողական: Պարզ ռեֆլեքսներից են՝ հազի, արմնկային, ծնկային, աքիլեսյան, փռշտալու և այլ ռեֆլեքսները, իսկ բարդ ռեֆլեքսներից են քայլելու, վազելու և վեգետատիվ ֆունկցիաներն իրականացնող ռեֆլեքսներն:
A:What were you doing when I saw you yesterday? B: I was waiting for my sister. She was buying something from the shop.
A: Who were you talking to when I phoned you? B: It was my brother. He was telling me about a film he saw on TV.
A: Were his parents living in England when he was born? B: No, they were living in Paris. His father was working as an architect.
A: Were you watching TV whe I called last night? B: No, I wasn’t. I was reading a magazine.
A: Who were you having lunch with when I saw you yesterday? B: With Jane. She’s a friend of mine. We were talking about you!
A: Were you playing tennis yesterday afternoon? B: No, I wasn’t playing tennis, I was doing my homework.
A: What were they wearing for school yesterday? Their school uniform? B: No,they weren’t wearing their school uniform, they were wearing jeans and T-shirts.
«Լուսավորականություն» տերմինն օգտագործել են լուսավորիչներ Մարի Ֆրանսուա Վոլտերը, Յոհան Հերդերը, բայց վերջնականապես ընդունվել է փիլիսոփա Իմանուիլ Կանտի «Պատասխան հարցին. ի՞նչ է լուսավորականությունը» (1784 թ.) հոդվածից հետո: XIX դարի պատմաբաններն ու փիլիսոփաները լուսավորականությունը բնութագրել են որպես մարդկային բանականության նկատմամբ անսահման հավատի, միջնադարյան եկեղեցական խավարամտության դեմ գիտության հաղթանակի դարաշրջան: Լուսավորականները հասարակության զարգացման կարևոր պայման էին համարում գիտելիքը, կատարյալ օրենքները և կրթության տարածումը: Իրենց գաղափարները տարածելու նպատակով նրանք հրատարակել են իմաստասիրական, գեղարվեստական, մանկավարժական, բարոյագիտական բազմաթիվ գրքեր: Լուսավորական շարժումն ապագա հեղափոխությունների գաղափարական նախապատրաստությունն էր: Լուսավորականության գլխավոր ներկայացուցիչներից են Ջոն Լոկը, Ջոն Կոլինզը, Ջոն Տոլանդը, Անատոլի Էլշի Շեֆստբերին` Անգլիայում (որտեղ այն առաջացել է), Մարի Ֆրանսուա Վոլտերը, Շառլ Մոնտեսքիոն, Ժան-Ժակ Ռուսոն, Դենի Դիդրոն, Կլոդ Ադրիան Հելվեցիուսը, Պոլ Հանրի Հոլբախը` Ֆրանսիայում, Գոթհոլդ Լեսինգը, Յոհան Հերդերը, Յոհան Վոլֆգանգ Գյոթեն՝ Գերմանիայում, Թոմաս Ջեֆերսոնը, Բենջամին Ֆրանկլինը՝ ԱՄՆ-ում, Սեմյոն Դեսնիցկին, Յակով Կոզելսկին, Ալեքսանդր Ռադիշչևը` Ռուսաստանում: Հայ իրականության մեջ լուսավորական շարժման (XVII դարի վերջ – XIX դարի սկիզբ) հիմք ծառայեցին եվրոպական հեղափոխությունները և լուսավորիչների (հատկապես ֆրանսիացի) գաղափարները: Հայ լուսավորականներ էին Հովսեփ Էմինը, Շահամիր Շահամիրյանը («Գիրք անուանյալ որոգայթ փառաց», Մադրաս, 1773 թ.), Մովսես Բաղրամյանը («Նոր տետրակ, որ կոչի յորդորակ», Մադրաս, 1772 թ.) և ուրիշներ:
Ծովախոզուկ- տնային ծովախոզուկը՝ կրծող է, որը հիշեցնում է կարճլիկ ճագարի։ Նա կարող է ապրել տանը և դրսում, մեծ և հարմարավետ բնում։ Մի քանի հեշտ գործողությունների արդյունքում ծովախոզուկները երկար տարիներ կարող են առողջ ապրել իրենց նոր ընտանիքում։
Նրա տնակը պետք է լինի ընդհարձակ և հարմարավետ։ Այն պետք է դրված լինի անաղմուկ վայրում, իսկ եթե տանը կան այլ ընտանի կենդանիներ, ինչպիսիք են՝ շունը և կատուն, այն պետք է դնել անվտանգ տարածքում։
Հղիության շրջանը `59 – 72 օր (մեծահասակների համար) Քաշ ՝ 0.7 – 1.2 կգ (մեծահասակների համար)
Մարմնի երկարությունը 25 -ից 35 սմ կախված է տեսակից։
Վայրի բնության մեջ նրանց ի վիճակի են ապրել որ ավելի,քան 8 տարի։ Վայրի կրծողների կողմից փոխանցվող անբավարար սնունդը և վարակիչ հիվանդությունները, չի գերազանցում 5 տարին։ Տանը, գերին գվինեա խոզերը ապրում են պատշաճ խնամքով և լավ սնուցումներով շատ ավելի երկար `միջին հաշվով մինչև 15 տարի: Դեպքեր է պատահել,երբ տնային կրծողն ապրում է 20-25 տարի:
~Սյուզաննա Գալստյան~ 