Շաղկապներ և ձևաբանական վերլուծություն

Համադասական շաղկապներ. կապակցում են համադասական նախադասություններ և նախադասության համազոր անդամներ։ Դրանք են՝ 

Մենադիր՝ և, ու, իսկ, բայց, սակայն, կամ, էլ, նաև, այլև, նույնիսկ, անգամ, մանավանդ , մինչև իսկ, բայց և, բայց և այնպես, կամ թե, և կամ, մինչև անգամ

Զուգադիր՝ ոչ միայն… այլև, ոչ թե… այլ, թեև…բայց, չնայած… բայց և այնպես

Կրկնադիր՝  կա՛մ…կա՛մ, և՛…և՛, թե՛… թե՛, ո՛չ…. ո՛չ, է՛լ… է՛լ, և այլն։

Ստորադասականներն են՝ Որ, թե, եթե, որպեսզի, որովհետև, մինչև, մինչ, մինչդեռ, թեև, թեկուզ, թեպետ, թեպետև, մինչև որ, հենց որ, քանի որ, թե որ, քանի դեռ, չնայած որ և այլն։

Առաջադրանք. 

1.Գտիր շաղկապները, որոշիր՝ համադասական են թե ստորադասական։ Որոշիր նաև թե ինչ են շաղկտապել. բառե՞ր, նախադասություննե՞ր։

Որ — ստորադասական

Բայց — համադասական, մենադիր

Ու — համադասական, մենադիր

Եվ/և — համադասական, մենադիր

Կամ — համադասական, մենադիր

Իսկ — համադասական, մենադիր

Եթե — ստորադասական

2.Ընդգծված բառերը ձևաբանորեն վերլուծիր։

Հաճի — գոյական, հասարակ անուն, անդեմ, եզակի թիվ, անձ, նյութական

Մեծ — որակական ածական, դրական աստիճան

Առջև — անիսկական կապ

Աղջկա — գոյական, անձ, հասարակ անուն, եզակի թիվ, երրորդ դեմք, նյութական, սեռական հոլով

Հուզված — որակական ածական, դրական աստիճան

Այս — ցուցական դերանուն

Նրանք — անձնական դերանուն

Շողոյին — գոյական, անձ, հատուկ անուն, նյութական, եզակի թիվ, երրորդ դեմք, տրական հոլով

Դուրս գա — անորոշ դերբայ, երրորդ դեմք, եզակի թիվ

Սենյակից — գոյական, իր, հասարակ անուն,, նյութական, եզակի թիվ, երրորդ դեմք, բացառական հոլով

Չանհանգստացնեն — ածածնցավոր պատճառական բայ, երրորդ դեմք, հոգնակի թիվ

Խաղաղ — որակական ածական, դրական աստիճան

Ոչ մի — ժխտական դերանուն

Դրած — հարակատար դերբայ

Անվդրով — մակբայ

Պատմում էին — բայ, անկատար անցյալ, հոգնակի թիվ, երրորդ դեմք

Այսօր — գոյական, իր, հասարակ անուն, անդեմ, եզակի թիվ, վերացական

Վաթսուն — քանակական բացարձակ թվական

Խաղաղ — մակբայ

Պետք է քանդվեր — բայ, հարկադրական անցյալ, եզակի թիվ, երրորդ դեմք

Խեղդվող — գոյական, անձ, հասարակ անուն, անդեմ, եզակի թիվ, նյութական

Անցած — հարակատար դերբայ

Այնպես — ցուցական դերանուն

Հանգիստ — մակբայ

Ձմեռ — գոյական, իր, հասարակ անուն, անդեմ, եզակի թիվ,, նյութական

Պես — կապ

Ի՞նչպես — հարցական դերանուն

Իբրև — կապ

Դաժանացավ — բայ, անցյալ կատարյալ, եզաակի թիվ, երրորդ դեմք